Hoe vernietigt ons afweersysteem een virus?

Op 27 februari 2020 werd er voor het eerst – volgens de officiële cijfers- een positieve besmetting van het Corona-virus in Nederland ontdekt. Dat is bijna een jaar geleden en ondanks al onze inspanningen is het virus er nog steeds. Kunnen we dit probleem wel oplossen? Wat is wijs? Kan ik zelf wat doen zodat ik niet ziek word? Hebben al die maatregelen wel zin? Zal ik me laten vaccineren? We horen over een Britse variant, een Zuid-Afrikaanse variant, hoe zit dat nu precies? Kortom veel vragen. Ik hoop door het delen van mijn kennis over virussen, mutaties, ons afweersysteem en vaccins jou wat meer inzicht te geven, zodat je zelf het antwoord op deze vragen kunt geven. 

Het virus dringt het lichaam binnen

In mijn vorige blog – over mutaties van virussen – vertelde ik je dat virussen van zichzelf niet bewegen of eten en dus niet uit zichzelf kunnen leven. Ze hebben een gastheercel nodig om zichzelf te vermenigvuldigen. En die gastheercellen…. Dat zijn wij!

Download mijn gratis webinar; Hoe word en blijf ik gezond & fit

Spike

Virussen dringen een cel binnen en nemen de cel over. In het geval van SARS-CoV-2 (beter bekend als het COVID-19 virus) gaat het om de ACE-receptor waar het virus zich aan bindt met het eiwit genaamd Spike. 

Leuk weetje: Deze Spike-eiwitten zijn de uitsteeksels die een soort kroon of krans effect geven. Vandaar de naam ‘corona-virus’. Corona betekent namelijk krans in het Latijns.  

Als er een effectieve binding tussen het virus en het eiwit plaatsvindt, dringt het virus in de gastheercel binnen . Daar gebruikt het virus het DNA van de gastheer voor eigen gebruik om zichzelf te vermenigvuldigen. Daarna barst de gastheercel open en vervolgens komt een enorme hoeveelheid virussen vrij die zich vervolgens binden aan nieuwe cellen. We zijn dan dus geïnfecteerd. 

Lees ook: Waarom is het zo moeilijk om een gezonde leefstijl vol te houden?

Ons afweersysteem komt in actie

Laten wij virussen dan gewoon hun gang gaan als ze eenmaal ons geïnfecteerd hebben? Nee, absoluut niet. Het is echt geen warm welkom. Ons afweersysteem komt in actie. Het werkt op basis van een soort screening. Wij zijn uitstekend in staat om ‘waar te nemen’ of iets lichaamsvreemd is of juist precies gelijk aan ons zelf. Alles wat er anders uit ziet, ruimen wij op. Bij het Coronavirus zijn de Spike eiwitten erg afwijkend ten opzichte van onze eigen cellen. Ons lichaam komt dus op basis van dit verschil direct in actie en onderneemt een heel scala aan acties om het virus op te ruimen. Na ongeveer zeven dagen hebben we specifieke antistoffen aangemaakt tegen het virus. Deze antistoffen zijn zeer effectief en vernietigen we het virus. Over het algemeen zullen we dan genezen.

Lees ook: Kun je wat doen tegen het verouderen?

Immuniteit

Het mooie van dit systeem is dat we ook een geheugen opbouwen voor alle ziekteverwekkers waar we mee in contact komen. Dit geheugen noemen we immuniteit. Komt precies hetzelfde virus nogmaals ‘langs’ dan hebben we meteen antistoffen en ruimen we het virus op, voordat het (te veel) de cellen binnendringt. We worden niet meer ziek. Als een virus vaak muteert en er dus heel anders uitziet, dan kan het zijn dat onze antistoffen niet meer zo efficiënt zijn en we weer ziek worden. In feite is dit de kracht van virussen. Het muteren is in hun voordeel. De huidige bekende mutaties van het Corona-virus lijken nog wel herkenbaar voor ons lichaam, zodat zowel de inmiddels ingezette vaccins als onze eigen afweerreactie bij een inmiddels doorgemaakte infectie, wel bescherming geven. 

Lees ook; Hoe en waarom muteert een virus?

De effectiviteit van ons afweersysteem

Waarom wordt de ene persoon nu zo ziek dat hij op de IC belandt en heeft de ander nauwelijks of zelfs geen klachten? De mate van ziek zijn hangt van veel factoren af. Ook van de effectiviteit van ons afweersysteem wat gedeeltelijk erfelijk bepaald is. Er zijn grote verschillen tussen mensen onder andere door je leeftijd, geslacht (vrouwen hebben een ander afweersysteem dan mannen) en leefstijl. We weten al heel lang dat bepaalde voeding, slapen, stressreductie en bewegen een positief effect heeft op ons afweersysteem. 

Lees ook: Wat is nu gezonde voeding?

Het belang van gezonde darmen

Micro-organismen in onze darmen spelen namelijk een uiterst belangrijke rol bij ons afweersysteem. Twee derde van ons afweersysteem bevindt zich in de darmen. Dit is de plaats waar onze afweercellen leren welke micro-organismen we moeten aanvallen en welke we juist moeten koesteren. Gedurende ons hele leven vindt deze training plaats met de nadruk op onze eerste levensjaren. We kunnen zonder micro-organismen niet gezond leven. Ons idee dat micro-organismen voornamelijk veroorzakers van ziekte en bederf zijn, is dus niet waar. Hoewel enkele wel degelijk ziekteverwekkend zijn, is het overgrote gedeelte onschuldig en zelfs nuttig. Ze spelen een cruciale en onmisbare rol in het bevorderen en ondersteunen van onze gezondheid, vitaliteit en welzijn. 

Masterclass over de darmen

Meer weten over het belang van gezonde darmen? Download dan mijn Masterclass ‘het belang van gezonde darmen’. Want als je darmen in optimale conditie zijn, dan gaat je algehele vitaliteit omhoog. De bacteriën, virussen, schimmels en parasieten in onze darmen reguleren onze spijsvertering, maken deel uit van ons immuunsysteem, verzorgen onze huid, produceren vitamines en beïnvloeden zelfs ons gedrag en humeur! 

Dus wil je je vitaliteit verbeteren of behouden? Dan is het niet alleen van belang om gezond te eten en te sporten, maar dan is het ook handig om genoeg kennis te hebben van je darmen en je darm-bewoners zodat je darmen in topvorm komen en blijven. In mijn masterclass vertel ik je - in anderhalf uur - er alles over! 

Gratis webinar

Ook in mijn gratis webinar komen de darmen aan bod. Heb jij mijn gratis webinar nog niet gezien? Download deze dan nu.

Ik ben Marianne Bleumink, ik ben biomedicus en van jongs af aan gefascineerd door de werking van ons lichaam. Ik ben daarom Medische Biologie gaan studeren aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Deze studie is een combinatie van geneeskunde en biologie, waarin de kennis over zowel de gezonde als de zieke mens centraal staat. Daarna heb ik jarenlang gewerkt als docent bij de opleiding voor doktersassistenten. Hier doceerde ik de vakken Medische Kennis, Anatomie, Fysiologie en Pathologie. In 2017 ben ik voor mijzelf begonnen. Waarom? Steeds vaker kreeg ik van familie en vrienden vragen over ziekte, gezondheid, voeding, slaap en vitaliteit. Mijn antwoorden gaven hen inzicht in hun eigen lichaam, waardoor zij meer begrip en rust kregen. Toen ik merkte welk effect mijn uitleg had, wilde ik niets liever dan mijn kennis met nog meer mensen delen, zodat ook zij inzicht krijgen in het functioneren van hun eigen lichaam. Ik geef daarom online masterclasses over Vitaliteit en Gezondheid, ik adviseer en begeleid bij medische vraagstukken en begeleid werkgevers en hun medewerkers bij bijvoorbeeld burn-out klachten of een (chronische) ziekte. 

Marianne Bleumink