Lang leve de automatische piloot (al zit ze ons wel eens in de weg)
Ken je dat? Je hebt geen energie….. Je voelt je moe en gespannen….. Het gaat niet zoals je het graag zou willen….. Je hebt allerlei vage klachten, waar je soms niets van snapt. Anders gezegd: je vitaliteit laat te wensen over. Je wilt wel anders, maar hoe?
Factoren die je energie opslurpen
Jouw vitaliteitstekort – en ook de mijne – kan herleid worden naar een groot aantal factoren. Factoren die je energie opslurpen. Ja, ook al weet ik best het één en ander over de werking van ons lichaam, ook ik heb perioden dat mijn vitaliteit op zijn zachts gezegd niet optimaal is. Dat is volstrekt normaal. Soms wordt er gewoon meer gevraagd en is het zoeken naar een nieuwe balans. We zijn nu eenmaal niet perfect.
Slurpende factoren
Voorbeelden van factoren die je energie opslurpen zijn stress, een verstoord waak/slaap ritme of een verstoord voedingsbalans. In alle gevallen is het gevolg dat ook je hormoonsysteem uit balans raakt. Vaak worden de verschillende systemen apart bekeken om zo te achterhalen wat de oorzaak is van je vitaliteitstekort. Ik vind dat te kort door de bocht. Wij zijn fysiologisch ingewikkelde maar prachtige wezens, waarin alle systemen met elkaar verweven zijn en elkaar van alle kanten beïnvloeden.
Onze automatische piloot
We leven 24 uur per dag en 7 dagen per week. Ook ’s nachts gaat ons lichaam gewoon door met leven. En om dat te kunnen, gebeurt er in ons lichaam heel veel op de automatische piloot. Gelukkig maar! Je moet er toch niet aandenken om alles wat er moet gebeuren allemaal bewust en gericht uit te voeren. Je zult maar vergeten te ademen! Over stress gesproken :-) Dus lang leve onze automatische piloot!
Ons reptielenbrein
Vanuit de wetenschap noemen we de automatische piloot het autonome zenuwstelsel. Dat stuurt vrijwel alle inwendige organen aan in nauwe samenwerking met onze hormonen. Het evolutionair oudste deel in onze hersenen – het reptielenbrein midden in ons hoofd – is met name verantwoordelijk en betrokken bij het autonome zenuwstelsel. Het reageert sneller dan andere gebieden in onze hersenen, zoals het evolutionair jongere limbische brein waar onze emoties gelokaliseerd zijn of het jongste deel – de neo-cortex – waar onze kennis, gevoelens, ervaringen, denken en geheugen zijn opgeslagen.
Slapen, groeien en herstellen
Wij hebben niet of nauwelijks bewust invloed op het aansturen van ons autonome zenuwstelsel. Het gaat vanzelf. Het autonome zenuwstelsel bestuurt heel veel processen. Het zorgt ervoor dat we ademen, eten, dat ons hart klopt en ons stress- of afweersysteem in actie komt. Maar ook dat we slapen, groeien en herstellen. Alles wordt zo goed mogelijk aangepast aan wat het leven op een specifiek moment van ons vraagt.
Dynamisch evenwicht
Elke verandering in en buiten ons lichaam ‘vraagt’ om een reactie. Als ik mij inspan, dan zal mijn hartslagfrequentie omhooggaan. Ik ga sneller ademhalen, ik ga meer zweten etc. Mijn automatische piloot zorgt dan dat de energie naar deze processen gaat, omdat het op dat moment nodig is. De consequentie is dat andere processen in mijn lichaam zoals in dit voorbeeld mijn spijsvertering en afweersysteem, tijdelijk (!) minder energie krijgen. Als mijn inspanning weer afgelopen is, zal mijn automatische piloot ervoor zorgen dat mijn darmen en afweersysteem weer meer energie krijgen en hart en ademhaling weer minder worden. Zo wordt alles dus in een soort van dynamisch evenwicht gereguleerd.
Download GRATIS mijn 5 belangrijkste tips om gezond en fit te worden te blijven
Onze vitaliteit en gezondheid
In grote mate bepaalt dit evenwicht ook onze vitaliteit en gezondheid. Omgekeerd geldt dus ook dat als het dynamische evenwicht verstoord is, we dus te maken krijgen met een vitaliteitstekort of zelfs ziekte. Vitaliteitstekorten zijn de laatste 200 jaar toegenomen en met name in de laatste 50 jaar. Een van de redenen is dat onze automatische regelsystemen die aangestuurd worden door het autonome zenuwstelsel al heel lang onderdeel zijn van ons lichaam. Al zo’n 350 miljoen jaar. De werkzaamheid is afgestemd op de leefwereld van toen! Het was uiterst functioneel in de oertijd, maar anno 2021 niet altijd meer.
Automatische piloot zit in de weg
Ons ‘bouwplan’ past niet goed meer bij onze leefwereld. In die zin zit onze automatische piloot soms dus in de weg. En dit uit zich in vitaliteittekorten. De mate waarin je hier last van hebt, hangt van enorm veel factoren af. Iedereen is tenslotte anders en elke situatie is anders. Wat wel duidelijk is, is dat als je kennis hebt van hoe het voor jou werkt en wat voor jou van belang is, je gericht je leefstijl en je leefomgeving kunt aanpassen. Daardoor heb je minder last van een disbalans en zit je dus veel lekkerder in je vel zit, zowel fysiek als mentaal.
Hoe kom je dan aan die kennis?
Die laatste zin herhaal ik nog eventjes, want dat is wel een hele mooie…. Als jij kennis hebt hoe jouw lichaam in elkaar steekt en wat voor jou van belang is, kun je gericht je leefstijl en je leefomgeving aanpassen en zit je lekkerder in je vel! Hoe fijn is dat!
Meer weten over stress tijdens de overgang?
In mijn Overleef De Overgang Methode (ODO-methode) is 1 video volledig gewijd aan stressmanagement in combinatie met de overgang. In deze video leer je hoe stress de overgang beïnvloedt en ontdek je hoe je stress vermindert om beter in je vel te zitten.
De andere video’s gaan over het vrouwenlichaam, hormonen, overgangsklachten, darmen & voeding en slaap & daglicht. Dit alles komt te samen in de allerlaatste video waarbij je je eigen overgangsrecept gaat maken.
Ook ontvang je diverse handige invulschema’s om je stress, voeding, slaap en daglicht in kaart te brengen. Die invulschema’s heb je nodig om de ingrediënten voor je overgangsrecept te bepalen.
De ODO-methode is praktisch en informatief tegelijk. Alles is wetenschappelijk onderbouwd en de adviezen zijn heel praktisch en haalbaar voor drukke vrouwen.
Je stress en rustmomenten bijhouden in een handig GRATIS invulschema
Het kan handig zijn om je stress en rustmomenten bij te houden in een handige invulschema. Het invulschema is onderdeel van mijn Overleef De Overgang Methode (ODO-methode), maar is ook los daarvan te gebruiken om specifiek je stress en rustmomenten in kaart te brengen.
Print dit gratis schema een paar keer en vul iedere dag in hoe jij je stress die dag ervaart.
Op schaal van 1 t/m 5.
En ik wil ook graag dat je iedere dag invult of je een rustmomentje hebt gepakt. Waarom ook rustmomenten in kaart brengen? Omdat het vaak moeilijk - soms onmogelijk is - om stress te vermijden. Het hoort ook een beetje bij het leven. Stel dat je vader of moeder ernstig ziek is en intensieve verzorging nodig heeft. Daar kun je veel stress bij ervaren. Maar het moet nu eenmaal gebeuren. En dat geeft ook niet, want je lichaam kan echt wel eventjes wat aan. In plaats van te kijken hoe je je stress reduceert, kun je ook kijken of je voldoende rustmomenten pakt. Rustmomenten zorgen namelijk voor herstel en zijn dus ontzettend belangrijk. En het pakken van rustmomenten is veel makkelijker dan het reduceren van stressmomenten. Voorbeelden van rustmomenten zijn wandelen (maar geen sporten!), tekenen, yoga, mediteren of voor je uit staren.
Print het invulschema om je stress en rust in kaart te brengen een paar keer;
Leg het op een zichtbare plek in je huis of op je werk;
Vul iedere dag in, in hoeverre jij stress hebt ervaren (op schaal van 1 t/m 5);
Geef ook aan of je iedere dag een rustmoment hebt gepakt.
Het invulschema geeft inzicht in hoeverre je stress ervaart. Als je tegelijkertijd ook mijn invulschema’s over voeding en slaap invult, kun je ook zien of er een relatie tussen alle factoren is.